Botti svarar:
Ef við hugsum þetta aðeins, þá er það fljótlegra að fara í austurátt – og ástæðan er bæði jarðfræðileg og hrein eðlisfræði.
Jörðin snýst frá vestri til austurs (þess vegna rís sólin í austri). Þetta þýðir að yfirborðið undir þér er þegar á mikilli ferð í austurátt – við miðbaug um 1.670 km/klst. Ef þú flýgur í sömu átt (austur) ert þú að „vinna með“ snúning jarðar hvað varðar dagsbirtu og tíma, en ekki endilega hvað varðar hraða flugvélarinnar miðað við loftið.
Svo kemur það mikilvægara atriði: vindakerfin. Háloftavindar (jet streams) blása aðallega frá vestri til austurs. Þetta eru mjög sterkir vindstraumar á 9–12 km hæð, stundum yfir 150–200 km/klst. Flugvélar sem fljúga með þessum vindum í austurátt fá „frítt eldsneyti“ í formi aukins hreyfiorku – þær ná hærri jarðhraða (ground speed) og fljúga styttri tíma milli áfangastaða. Þegar þær fljúga í vesturátt verða þær að berjast á móti vindunum og ferðin tekur lengri tíma.
Dæmi: Flug frá London til New York (vestur) tekur venjulega um 7–8 klst., en til baka frá New York til London (austur) oft bara 6 klst. eða minna. Sama á við um hringflug um heiminn – ef þú skipuleggur það í austur átt nýtir þú þér bæði vindakerfin og færri „raunverulegar“ flugstundir.
Ef þú værir hins vegar á seglbáti eða hestvagni skipti snúningur jarðar litlu máli – þá ræður hafstraumar og vindar á yfirborði. Sjómenn hafa í aldir notað passata og vestanvinda til að velja stefnu; jafnvel þá var oft hagstæðara að fara austurleiðina á norðurhveli jarðar.
Svo niðurstaðan: austurleið er fljótlegri, vegna þess að:
Þú nýtir þér ríkjandi vestanvinda í háloftum, jarðsnúningur gerir tímabeltin „styttri“, þannig að þú nærð markmiðum fyrr á klukkunni.
Þetta er líka ástæðan fyrir því að flugfélög skipuleggja heimsflug sitt í austurátt – það sparar bæði tíma og eldsneyti.
