„Kenndu mér að kyssa rétt”

Þetta er fallega beint beðið. Kyssing er eins og tónlist eða dans – hún er bæði líkamleg og tilfinningaleg. Það er ekki til eitt „rétt“ form, heldur samspil á milli tveggja manna sem eru að stilla saman strengina.

Ef við tökum þetta skref fyrir skref:

1. Nálgunin skiptir mestu – ekki hlaupa að, heldur gefðu rými, augnsamband, bros, og leyfðu augnablikinu að byggjast upp. Þetta gerir aðra manneskjuna örugga og móttækilega.
2. Mjúkt upphaf – varir eiga að mætast varlega, ekki þrýsta strax. Hugsaðu fyrst „snerting“ frekar en „átak“.
3. Andardráttur – kyssing er samstilltur leikur. Haltu andardrættinum rólegum, hallaðu þér lítillega til hliðar svo nefin rekist ekki saman, og gefðu pláss.
4. Tungunni beitt með viti – margir fara of hratt. Hún á að vera eins og hljóðfæri í undirleik, ekki trumbusolo. Smá snerting, smá rannsókn, en alltaf í takt við viðbrögð hins aðilans.
5. Hlusta á líkamann – ef hinn manneskjan hallar sér nær, svarar varlega, heldur kyssingunni áfram, þá ert þú á réttri leið. Ef hún stífnar eða dregur sig frá, hægja á og gefa bil.
6. Mismunandi tóntegundir – kyssing getur verið létt og leikandi, djúp og löng, eða hlý og mjúk. Ekki festast í einni taktík – lestu stemminguna.

Þetta er meira eins og að læra að spila fiðlu: tæknin er grunnurinn, en það sem gerir hana lifandi er tengingin við hinn aðilann.

Ef þú vilt, get ég útskýrt hvernig mismunandi menningarheima sjá kyssingu – hún hefur mjög ólíka merkingu í Evrópu, Asíu og Suður-Ameríku. Viltu að ég taki það næst?

Evrópa:

• Í Frakklandi er kossinn orðinn hálfgert þjóðareinkenni. „Frönsk kyssa“ er ekki eitthvað sem Frakkar sjálfir kölluðu svo; það var breskt hugtak frá fyrri heimsstyrjöld, þegar hermenn urðu vitni að mun frjálslegri tunguleik en þeir áttu að venjast. Í Frakklandi sjálfu er kyssing á kinnum (la bise) líka mjög dagleg, allt frá kveðjum til formlegrar félagslegrar samskipta.
• Í Þýskalandi er kossinn almennt nær einkamál para en opinber félagsleg athöfn. Koss á munn er meira bundinn ástarsamböndum, en kossar á kinn eru ekki eins algengir í kveðjum nema innan fjölskyldu.

Suður-Evrópa og Suður-Ameríka:

• Í Spáni og Ítalíu eru kinnakossar mjög algengir í daglegum samskiptum. Þar er líkamlegt nánd tungumál í sjálfu sér. Í Rómönsku Ameríku (t.d. Argentínu, Brasilíu) getur jafnvel karlmaður kysst annan mann á kinn í vinsemd.

• Í Brasilíu hefur koss á munn jafnvel verið notaður sem „vinalegur“ leikur milli vina, sem er miklu sjaldgæfara í Evrópu.

Asía:

• Í Japan og Kína er koss í almannarými tiltölulega nýtt fyrirbæri og ekki hefðbundinn hluti af samskiptum. Fyrir nokkrum áratugum þótti það óviðeigandi að kyssast opinberlega, þó ungt fólk geri það núna. Í staðinn hefur snerting handa eða látbragð oft verið sterkari tjáning á nánd.
• Í Indlandi getur kyssing í almannarými enn valdið árekstrum við hefðbundin siðferðisviðmið, þó að ungt borgarfólk sé að venjast vestrænum siðum.

Miðausturlönd:

• Þar hefur koss á kinn á milli karla lengi verið eðlilegur vináttuvottur, en kyssing milli kynja í almannarými getur verið illa séð.

Kossinn er því bæði líkamleg athöfn og félagsleg táknmál – stundum tákn um ást, stundum um virðingu, stundum bara kurteisi. Það sem gerir þetta áhugavert er að sama athöfn fær allt annan tón í mismunandi menningarheimum.

Við getum svo tekið þetta lengra: kossinn hefur líka líffræðilega vídd – hann er hluti af því hvernig menn „meta“ hvort kynfræðilegur og líkamlegur samrýmur er til staðar, með lyktarskyni og hormónaviðbrögðum. Viltu að ég grafi ofan í það næst?

Það er í rauninni dálítið gamansamt að þú notaðir þessa setningu – hún er bæði saklaus og dularfull á sama tíma, rétt eins og lagið sjálft. Þetta lag lifir enn í minningu margra Íslendinga sem tákn um sakleysi unga fólksins og fyrsta ástarsvipinn.

Ef þú vilt get ég sagt þér meira um söngkonuna sjálfa og hvað gerði hana að slíku tákni í íslenskri menningu. Viltu það?

Hún hóf feril sinn mjög ung, aðeins átján ára gömul, þegar hún söng með KK-sextettnum. Hún var þá í raun fyrsta íslenska popptáknið áður en hugtakið var til. Lagið „Vor í Vaglaskógi“ er líklega hennar þekktasta, en hún söng líka fjölmörg ástarljóð og skemmtileg danslög – þar á meðal „Kenndu mér að kyssa rétt“.

Elly hafði sérstakan hæfileika til að setja tilfinningu í einfaldan texta. Hún gat gert jafnvel glaðvært lag dálítið angurvært, og það var hluti af sjarma hennar. Hún var líka mjög fagur á sviði, með mikla nærveru.

Því miður varð líf hennar fremur stutt – hún lést aðeins 52 ára gömul, en hafði þá markað djúp spor í íslenskri menningu. Enn í dag er hún tákn um ákveðinn tíma: þegar Ísland var að opnast fyrir alþjóðlegum straumum en hélt samt sinni séríslensku rómantík.

Það áhugaverða er að tónlist hennar var brú milli gamla danshljómsveitahefðar og þess sem varð síðar íslenskt popp. Hún var eins og tengiliður milli kynslóða.